
(Ảnh minh họa 1: Người nông dân đang đo pH nước ao bằng máy đo kỹ thuật số)
Trong nuôi trồng thủy sản, độ pH của nước là một trong những yếu tố môi trường quan trọng nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tốc độ sinh trưởng và khả năng hấp thụ dinh dưỡng của tôm cá. Khi pH vượt ngưỡng cho phép, không chỉ gây stress mà còn làm giảm sức đề kháng, tăng tỷ lệ bệnh và giảm năng suất nuôi. Vì vậy, hiểu rõ nguyên nhân và biết cách hạ pH nước đúng kỹ thuật là chìa khóa giúp người nuôi duy trì môi trường ổn định, hướng tới vụ nuôi bền vững.
Độ pH thể hiện tính axit hay kiềm của môi trường nước, dao động trong thang từ 0 đến 14. Trong ao nuôi thủy sản, mức pH lý tưởng thường nằm trong khoảng 6,5 – 8,5.
Nếu pH thấp hơn 6,0, môi trường nước mang tính axit, có thể làm tổn thương mang, da, và giảm trao đổi khí của tôm cá.
Nếu pH cao hơn 9,0, môi trường kiềm mạnh sẽ gây bỏng mang, giảm hấp thụ dưỡng chất, thậm chí gây chết hàng loạt khi nhiệt độ nước tăng cao.
Việc duy trì pH ổn định giúp hệ vi sinh trong ao hoạt động hiệu quả, hỗ trợ quá trình phân hủy chất hữu cơ, đồng thời giúp tôm cá hấp thu khoáng chất tốt hơn. Do đó, kiểm soát pH hằng ngày là công việc bắt buộc trong quy trình nuôi hiện đại.

Có nhiều yếu tố làm pH tăng bất thường, trong đó phổ biến gồm:
Sự phát triển quá mức của tảo: Ban ngày tảo quang hợp, hấp thụ CO₂ làm pH tăng. Khi tảo dày đặc, pH có thể vượt 9,0.
Bón vôi hoặc phân bón không kiểm soát: Dư thừa CaCO₃, NaHCO₃ hoặc phân vô cơ khiến môi trường kiềm mạnh.
Nguồn nước cấp đầu vào có pH cao: Một số khu vực nước ngầm hoặc nước sông có tính kiềm tự nhiên.
Tích tụ chất hữu cơ, khí độc: Khi các chất này phân hủy mạnh, sinh ra NH₃ (amoniac) và làm pH dao

Ngưng sử dụng các loại phân gây kích tảo.
Thay nước 10–20% thể tích ao mỗi ngày nếu có điều kiện.
Che bớt ánh sáng hoặc dùng vôi Dolomite liều nhẹ (1–2 kg/100 m²) vào buổi chiều mát để cân bằng môi trường.
Lưu ý: Không dùng phèn nhôm hoặc axit mạnh trực tiếp vì dễ gây sốc cho tôm cá.
Có thể sử dụng các vật liệu như lá chuối khô, rơm rạ, than bùn đặt ở góc ao để giúp trung hòa kiềm. Quá trình phân hủy chậm của các vật liệu này tạo môi trường hơi axit, giúp pH giảm từ từ.
Khi sục khí mạnh, CO₂ được hòa tan tốt hơn, giúp pH giảm nhẹ và ổn định hơn. Ngoài ra, hệ thống quạt nước giúp phân tán tảo và ngăn tạo vùng nước “chết” có pH cao cục bộ.
Vi sinh vật có lợi (như Bacillus sp., Lactobacillus sp.) giúp phân hủy chất hữu cơ và khí độc, giảm NH₃, H₂S — những yếu tố gây biến động pH. Nên dùng định kỳ 5–7 ngày/lần, vào buổi chiều mát.
Khi pH quá cao (>9), có thể sử dụng acid acetic loãng (giấm ăn) hoặc acid humic theo liều khuyến cáo của chuyên gia. Tuyệt đối không dùng axit mạnh như HCl hoặc H₂SO₄ vì dễ gây sốc pH nghiêm trọng.
(Ảnh minh họa 5: Nhân viên kỹ thuật đo pH ao nuôi trước và sau khi xử lý)
Một sai lầm thường gặp của người nuôi là đánh giá pH bằng cảm quan, dựa vào màu nước hoặc hành vi tôm cá. Cách này hoàn toàn không chính xác.
Giải pháp tốt nhất là sử dụng máy đo pH chuyên dụng, cho kết quả nhanh – chính xác – dễ thao tác.
Máy đo pH hiện đại có thể đo cả độ mặn và nhiệt độ nước, giúp người nuôi nắm rõ toàn bộ chỉ số môi trường trong vài giây. Nhờ đó, có thể phát hiện sớm các biến động bất thường và xử lý kịp thời trước khi thiệt hại xảy ra.
(Ảnh minh họa 6: Cận cảnh máy đo pH kỹ thuật số HM670 đang đo trong ao nuôi)
Khi chọn máy đo, người dùng nên ưu tiên các thiết bị có:
Màn hình hiển thị rõ ràng, chống nước tốt.
Thời gian phản hồi nhanh (<10 giây).
Hiệu chuẩn dễ dàng bằng dung dịch chuẩn pH 4.0 – 7.0 – 10.0.
Pin lâu và có chức năng tự tắt tiết kiệm năng lượng.
Đối với các hộ nuôi hiện nay, việc kiểm tra chất lượng nước hàng ngày đã trở thành một phần của quy trình kỹ thuật bắt buộc. Trong thực tế, nhiều người nuôi phản hồi rằng máy đo pH và độ mặn HM670 giúp họ tiết kiệm đáng kể thời gian, đặc biệt trong giai đoạn thời tiết biến động.
Máy HM670 có thể đo nhanh 3 chỉ số: pH, độ mặn và nhiệt độ nước chỉ trong vòng vài giây. Thiết kế nhỏ gọn, dễ mang theo, phù hợp sử dụng trực tiếp tại ao. Độ bền cao, cho kết quả ổn định giúp người dùng chủ động điều chỉnh môi trường, hạn chế thiệt hại do pH tăng cao đột ngột.
Hạ và kiểm soát độ pH trong ao nuôi thủy sản không chỉ giúp tôm cá phát triển khỏe mạnh mà còn tiết kiệm chi phí, nâng cao năng suất vụ nuôi. Để làm được điều đó, người nuôi cần:
Hiểu rõ nguyên nhân làm pH tăng cao.
Áp dụng các biện pháp sinh học và cơ học an toàn.
Đo kiểm pH thường xuyên bằng máy đo chuyên dụng để có dữ liệu chính xác và xử lý kịp thời.
Một thiết bị nhỏ, nhưng đóng vai trò lớn trong quản lý ao nuôi hiệu quả.
Nếu bạn đang tìm một thiết bị đo tin cậy, dễ sử dụng và bền bỉ, máy đo độ pH & độ mặn HM670 là lựa chọn đáng cân nhắc.


Thông tin tham khảo:
Dụng Cụ Nông Nghiệp VN
📞 Hotline: 0907.56.56.12
📍 Địa chỉ:
TP. Hồ Chí Minh: 599 Phạm Văn Chí, P7, Quận 6
Tiền Giang: 17 Ngô Quyền, Phường 7, TP. Mỹ Tho
Nha Trang: 1212 đường 23/10, Vĩnh Hiệp